Relacja z pierwszego w tym roku spotkania z cyklu „Zmysły Sztuki”

Jeszcze chyba nie mieliśmy tylu gości w Królewskiej Cukierni Wilanowskiej... Mimo że zostało przygotowane dużo więcej miejsc siedzących niż na wcześniejsze spotkania, to wiele osób, niestety, musiało stać. W Muzeum Pałacu w Wilanowie oczywiście znajdują miejsca, takie jak Sala Biała czy Oranżeria, gdzie pomieściłoby się nas dużo więcej, ale prawdopodobnie nie udałoby się tam przenieść gościnnego klimatu Królewskiej Cukierni Wilanowskiej.

Jeszcze przed spotkaniem. Podejrzane przez okno... (fot. Alicja Pismenko)

Po tradycyjnym powitaniu bohaterów spotkania – Franciszka Maśluszczaka i Zbigniewa Namysłowskiego, oraz sponsorów, współpracowników i gości, Andrzej S. Grabowski zaprosił wszystkich do obejrzenia filmu „Zmysły Sztuki Dawniej i Dziś”, którego premierę zapowiedziałam we wcześniejszym poście.

Sposób prowadzenia kamery niczym pędzla po płótnie, stworzył niezwykle intymną atmosferę. Analiza portretu Jana III Sobieskiego z synem Jakubem, wyjaśniająca wymowę obrazu, to nie tylko lekcja historii, ale wnikliwe spojrzenie w bogactwo formy i kontemplowanie szczegółów. To chwila na odczytanie historii zapisanej na płótnie. Zbliżenie twarzy Franciszka Maśluszczaka, oświetlonej rozproszonym światłem, oddanie nastroju pracowni, „malowanie” kamerą obrazów artysty, muzyka Zbigniewa Namysłowskiego delikatnie sącząca się w tle i rozmowa... Zupełnie inna niż standardowy wywiad dziennikarza z artystą. Inna, bo rozmawiało dwóch artystów, którzy rozumieją sztukę, znają trud poszukiwania środków wyrazu, inspiracji, obserwacji. Doceniają wartość rysowania, filtrowania doświadczeń przez swoją osobowość, tajemniczego kierowania ręką artysty, gdy sięga po tę, a nie inną farbę.

Franciszek Maśluszczak w filmie opowiedział o czerpaniu inspiracji ze zwyczajnych, zwanych przez niego - przydrożnych historii. Pięknie mówił o fenomenie łatwości nawiązywania kontaktu z ludźmi z małych miasteczek, o ich opowieściach o prawdziwych zdarzeniach, bez krygowania się i koloryzowania. A także o bogactwie barokowej sztuki.

Zachwyciło mnie to, że dla Franciszka Maśluszczaka samo malowanie i obrazy, które stworzył są nagrodą, bez względu na oceny. Cieszy go bardzo, gdy obraz się komuś podoba, jednak tak w ogóle, to on maluje dla siebie.

I tak jak na poprzednim spotkaniu, i tym razem byłam pod wrażeniem łatwości z jaką Franciszek Maśluszczak recytuje wiersze idealnie dobrane do sytuacji, tematu, dygresji. Mogliśmy posłuchać między innymi „Dwóch maturzystów” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, jako ilustracji do jednego z obrazów prezentowanych w Królewskiej Cukierni: 

Gdy księżyc stęchłym “Sidolem”
złe miejskie niebo wyczyści,
wychodzą na głupi spacer
dwaj maturzyści.

Postacie prawie bliźniacze,
jak wałek podobny do wałka,
przystając, jeden zapłacze,
a drugi załka:

Bo cóż, że skończyli szkoły,
cóż, że w kieszeniach matury?
Jeden z nich niewesoły,
drugi ponury.

Dzień cały stukali-pukali -
niestety: wszystko zajęte…
Żebyż chociaż zostać kelnerem
lub konfidentem!

Nazajutrz, kiedy się ściemni,
bez celu znów i korzyści
w noc ciemną wyjdą jak cienie
dwaj maturzyści.

Franciszek Maśluszczak recytuje (fot. Alicja Pismenko)

Były też limeryki i wiersze zabawne, jak np. Szczepana Nowaka - „Jest u mnie okoliczność taka, że żyję w cieniu Maśluszczaka”, czy frywolne, jak niepublikowany jeszcze wiersz Ernesta Bryla napisany specjalnie dla i o Maśluszczaku. Kto był, wie o czym piszę:-) Było także mnóstwo anegdot, opowieści, które artysta zbiera i na bazie których tworzy. To, co dzieje się na jego obrazach, to całe fabuły, ale nie będzie o nich pisał książek:-) Odbiorca sam musi potrafić odszukać treść.

Jeden z obrazów prezentowanych w Królewskiej Cukierni Franciszek Maśluszczak wybrał specjalnie dla Zbigniewa Namysłowskiego. Jest to „Bułecka” - portret Jana Karpiela Bułecki, bo jazzman grał z góralami nie raz. Jako potwierdzenie, zobaczyliśmy materiał filmowy z koncertu Zbigniewa Namysłowskiego z kapelą góralską, na którym to koncercie Jan Karpiel Bułecka zaśpiewał „Idzie Janko lasem” z iście jazzowym zacięciem.

Zbigniew Namysłowski zetknął się z muzyką ludową bardzo wcześnie. W podstawowej szkole muzycznej uczył się grać z książki Józefa Karola Lasockiego „Mały solfeż. Zbiór ćwiczeń i melodii ludowych.” Nie odróżniał wówczas muzyki góralskiej od niegóralskiej, ale osłuchał się z muzyką ludową i zostało mu to na zawsze. Ponieważ mieszkał w Krakowie, to naturalnym kierunkiem na wakacje i ferie było Zakopane. Tam na żywo zetknął się z „góralszczyną”. Jego pierwsze kompozycje jazzowe miały zabarwienie nutką góralską, jak np. „Piątawka” czy „Siódmawka”.

Zdaniem Zbigniewa Namysłowskiego z muzyką jest inaczej niż z malowaniem. On nie może powiedzieć, tak jak Franciszek Maśluszczak, że to co tworzy, to robi dla siebie. Uważa, że muzycy nigdy nie grają dla siebie, grają dla kogoś.„Bez publiczności nasza muzyka by nie istniała.” - powiedział.

Zbigniew Namysłowski i obrazy Franciszka Maśluszczaka (fot. Alicja Pismenko)

Jestem świeżo po lekturze książki Emilii Batury „Komeda. Księżycowy chłopiec”. Znalazłam w niej także informacje o Zbigniewie Namysłowskim. Właśnie historia Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego dała mi do myślenia, bo wydaje mi się, że są dwie strony istnienia muzyki. Skoro na przykład Komeda potrafił godzinami grać w samotności, to chyba nie zawsze jest tak, że muzykowi potrzebna jest publiczność. Grał wówczas dla siebie. Może czasem twórcy wystarczy samo obcowanie z muzyką? Oczywiście, żeby stworzone przez kogoś utwory żyły, potrzebni są słuchacze, wielbiciele, którzy będą ich słuchać, odtwarzać, przeżywać czy naśladować.

Zbigniew Namysłowski wspomniał o Komedzie w kontekście dyskusji o Hybrydach. Dowiedzieliśmy się, że początkowo koncerty odbywały się na piętrze, ale ponieważ muzyka tam grana porywała do tańca, to z uwagi na słaby strop koncerty przeniesiono na parter. Jednak muzyka Komedy nie pasowała do sali tanecznej, bo nie dało się przy niej tańczyć, więc powstała piwnica, która jemu głównie służyła.

Zbigniew Namysłowski improwizuje (fot. Alicja Pismenko)

Na spotkaniu mieliśmy okazję usłyszeć dźwięk trzech rodzajów saksofonu. Zbigniew Namysłowski zaimprowizował kilka fraz na najmniejszym sopranino, następnie sopranowym, który długie lata nie był zbyt popularny i na koniec na altowym, najpopularniejszym. Jest jeszcze saksofon tenorowy, ale Namysłowski w autoironiczny sposób powiedział, że na nim nie gra, bo„wyglądam za mały przy tym instrumencie”.

Wieczór pełen sztuki – malarstwa, poezji i muzyki, uświetniły także smaki. Mogliśmy kosztować przedniego tokaju - „nie masz wina nad węgrzyna”, a także posmakować ciastka „Barwne Winobranie”. Nazwa dzieła sztuki cukierniczej nawiązuje do barw malarskich oraz do płyty Namysłowskiego„Winobranie”. Pierwszej jego płyty, która osiągnęła ogromny sukces – została uznana II Polską Płytą Wszechczasów. Pierwszą była płyta „Astigmatic”Krzysztofa Komedy-Trzcińskiego.

Jerzy Poznański, kurator programu „Dziedzictwo Kulinarne Dawnej Rzeczpospolitej”, uznał kompozycję smakową ciastka za trafiony pomysł mistrzów. „Winogrona w lutym...” - powiedział. - „...na to mogą sobie pozwolić tylko królowie. Paleta pełna barw. Najpierw działa wzrok, potem na podniebienie, jak dźwięki, padają różne smaki. Marcepan... Masa serowa, która łączy plastry ciasta. Puszysta i aksamitna. I winogrona.”

Zbigniew Namysłowski, Franciszek Maśluszczak i Barwne Winobranie (fot. Alicja Pismenko)

Jurek Poznański podkreślił także rolę Andrzeja S. Grabowskiego, który jest kontynuatorem dzieła Jana III Sobieskiego. Oddziałuje na zmysły. Zaprasza wspaniałe osoby przemawiające językiem sztuki, tak jak to robił dawniej Sobieski.

Na kolejne spotkanie z cyklu „Zmysły Sztuki” trzeba poczekać do 29 marca. Jednak, jeśli będą Państwo w pobliżu Muzeum Pałacu w Wilanowie, to proszę odwiedzić Królewską Cukiernię Wilanowską i poświęcić dłuższą chwilę na kontemplowanie historii, które opowiadają obrazy Franciszka Maśluszczaka. Będzie je można oglądać do 25 marca.

Premiera filmu pt."Zmysły Sztuki Dawniej i Dziś"

Podczas pierwszego w tym roku spotkania czeka nas wiele atrakcji. Między innymi odbędzie się premiera filmu o sztuce w ramach cyklu „Zmysły Sztuki Dawniej i Dziś”, odcinek 1. Motywem przewodnim filmu jest portret Jana III Sobieskiego z synem Jakubem autorstwa Jerzego Eleutera Siemiginowskiego (Szymonowicza). Obraz z kolekcji Muzeum Pałacu w Wilanowie jest pretekstem do rozmowy z wybitnym polskim malarzem Franciszkiem Maśluszczakiem na temat warsztatu, inspiracji, potrzeby tworzenia oraz odniesień i analogii do sztuki dawnej i do wybranego dzieła z kolekcji wilanowskiej. Ponieważ spotkania oraz blog "Zmysły Sztuki" cieszą się ogromnym zainteresowaniem, Andrzej S. Grabowski postanowił rozbudować projekt o platformę medialną. Na powołanej do życia podstronie „Zmysły Sztuki” w Przestrzeni Edukacyjnej w „Programach dla dorosłych”, na stronie internetowej Muzeum Pałacu w Wilanowie (http://wilanow-palac.pl/), już wkrótce będzie można oglądać filmy z cyklu „Zmysły Sztuki Dawniej i Dziś”, w reżyserii Andrzeja S. Grabowskiego, w polskiej i angielskiej wersji językowej. Motywem przewodnim filmów o sztuce są wybrane dzieła z kolekcji Muzeum Pałacu w Wilanowie - obraz, rzeźba, tkanina, grafika, mebel, szkło, porcelana, broń, kostium czy dzieło literackie. Stanowią one pretekst do rozmowy ze współczesnym artystą.

Uwaga! Konkurs na najciekawszą recenzję ze "Zmysłów Sztuki"

W imieniu Muzeum Pałacu w Wilanowie i swoim zapraszam do udziału w konkursie na najciekawszą recenzję z jednego z czterech spotkań z cyklu „Zmysły Sztuki 2012”. Konkurs ma na celu upowszechnianie wiedzy o sztuce i ukazanie atmosfery spotkań "Zmysły Sztuki". Konkurs rozpoczyna się 23 lutego 2012 roku, trwa do 1 lipca 2012 roku (ostatni dzień nadsyłania recenzji) i dotyczy spotkań, które odbędą się w tym czasie. Poza nagrodami rzeczowymi laureaci Konkursu otrzymają także nagrodę w postaci publikacji zwycięskich recenzji na stronie internetowej Muzeum Pałacu w Wilanowie (www.wilanow-palac.pl), na blogu „Zmysły Sztuki” oraz na stronie internetowej Instytutu Adama Mickiewicza (www.kulturaviva.pl). Regulamin: §1 Organizatorem Konkursu na recenzję ze spotkania z cyklu „Zmysły Sztuki” jest Muzeum Pałac w Wilanowie z siedzibą w Warszawie przy ul. St. Kostki Potockiego 10/16, 02-958 Warszawa, posiadającym osobowość prawną, wpisanym do rejestru RNIK pod numerem 39/95 prowadzonym przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, zwanym w dalszym ciągu „Muzeum”. §2 Konkurs jest konkursem otwartym ze szczególnym uwzględnieniem uczestników spotkań z cyklu „Zmysły Sztuki”. §3 Ogłoszenie Konkursu odbywa się poprzez umieszczenie informacji o Konkursie wraz niniejszym Regulaminem na stronie internetowej Muzeum www.wilanow-palac.pl oraz na blogu poświęconym „Zmysłom Sztuki” http://zmyslysztuki.blog.onet.pl/ (zwanym dalej „Blogiem”). §4 Czas trwania Konkursu: 23 lutego 2012r. – 1 lipca 2012r. §5 Celem Konkursu jest upowszechnianie wiedzy o sztuce oraz o Pałacu w Wilanowie poprzez przygotowanie recenzji z jednego ze spotkań z cyklu „Zmysły Sztuki”, które odbędą się: 23 lutego 2012r., 29 marca 2012 r., 10 maja 2012 r., 14 czerwca 2012 r. §6 1. Recenzja powinna być przygotowana w wersji elektronicznej w formie otwartego dokumentu Word. 2. Recenzja nie powinna przekraczać 1000 słów. 3. Recenzję należy przesłać do dnia 1 lipca 2012 roku, przy czym wiążąca jest data wpłynięcia pracy na adres poczty elektronicznej: agrabowski@muzeum-wilanow.pl. §7 Organizator przewiduje następujące nagrody: a) nagroda główna dla autora najciekawszej recenzji – tablet ufundowany przez autorkę Bloga oraz publikacja recenzji na stronie internetowej Muzeum, na Blogu oraz na stronie Instytutu Adama Mickiewicza www.kulturaviva.pl, b) dla autorów dwóch wyróżnionych recenzji dwie nagrody równorzędne w postaci wydawnictw oraz upominków ufundowanych przez Muzeum oraz Instytut Adama Mickiewicza. §8 W skład Jury wchodzą: · Barbara Maciążek – autorka Bloga „Zmysły Sztuki”, przewodnicząca jury, · Andrzej S. Grabowski – kurator spotkań z cyklu „Zmysły Sztuki”, · Irena Makarewicz – tłumaczka literatury pięknej, · Juliusz Erazm Bolek – poeta, · Eugenia Dąbkowska – Redaktor naczelny portalu Kulturaviva.pl · Piotr Górajec – Kierownik Działu Edukacji Muzeum Pałacu w Wilanowie. §9 Muzeum może unieważnić Konkurs w przypadku niezadowalającego poziomu nadesłanych prac. §10 1. Ogłoszenie wyników Konkursu nastąpi w dniu 19 lipca 2012 r. na stronie internetowej Muzeum oraz na Blogu „Zmysły Sztuki”. 2. Planowane wręczenie nagród nastąpi w dniu 26 lipca 2012 r. podczas spotkania z cyklu „Zmysły Sztuki”. 3. Zwycięzcy zostaną powiadomieni o wygranej w terminie do 24 godzin od ogłoszenia wyników Konkursu. 4. Zawiadomienie wysłane zostanie pocztą elektroniczną na adres e-mail, z którego były wysłane prace. §11 1. Uczestnik Konkursu wyraża zgodę na przetwarzanie podanych przez niego danych osobowych (zgodnie z Ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 roku, Dz.U. z 1997 Nr 133 poz. 883) przez Muzeum. 2. Dane osobowe Uczestników Konkursu, którzy nie zostali Zwycięzcami nie będą publikowane na stronach Muzeum ani też ujawniane osobom trzecim. §12 1. Udział w Konkursie jest jednoznaczny z wyrażeniem zgody na nieodpłatne korzystanie przez Muzeum z możliwości publikowania prac nadesłanych na Konkurs. 2. Prace nadesłane na Konkurs stają się własnością Muzeum. 3. Muzeum zastrzega sobie prawo publikacji na stronie internetowej Muzeum, na Blogu, na stronie Instytutu Adama Mickiewicza oraz w wydawnictwach muzealnych pracy zwycięskiej oraz wybranych przez Jury prac nadesłanych na Konkurs. 4. Prace opublikowane opatrzone zostaną nazwiskiem autora. §13 Sekretariat Konkursu znajduje się pod adresem: Dział Edukacji, Muzeum Pałac w Wilanowie, ul. S.K. Potockiego 10/16, Warszawa 02-958. Sekretarzem Konkursu jest Andrzej S. Grabowski, email: agrabowski@muzeum-wilanow.pl. §14 1. Postanowienia niniejszego regulaminu są wyłączną podstawą prowadzenia Konkursu, a ich wykładnia i interpretacja należy wyłącznie do Muzeum. 2. Kwestie nieunormowane niniejszym regulaminem, a dotyczące Konkursu rozstrzyga Muzeum. 3. Autorom prac, w tym również laureatom Konkursu nie przysługuje jakiekolwiek wynagrodzenie, poza ewentualnymi nagrodami przyznanymi zgodnie z § 7. Oświadczenie uczestnika Oświadczam, że jestem jedynym i wyłącznym autorem nadesłanej pracy konkursowej i wszystkich jej elementów oraz że utwory te są wolne od wad prawnych, w szczególności nie naruszają praw innych osób. Wyrażam zgodę na przetwarzanie przez Muzeum Pałac w Wilanowie (ul. S.K. Potockiego 10/16, Warszawa 02-958) moich danych osobowych zgodnie z ustawą o ochronie danych osobowych w celu przeprowadzenia konkursu. Zostałam(-em) poinformowany o prawie dostępu do treści moich danych oraz ich poprawiania. Imię …........................................................….................. Nazwisko …...................................................................... e-mail …............................................................................ Podpis …..........................................................................

Zaproszenie na spotkanie z Franciszkiem Maśluszczakiem i Zbigniewem Namysłowskim

Zapraszam na godz. 19:00, 23 lutego 2012 roku (czwartek), do Królewskiej Cukierni Wilanowskiej na terenie Muzeum Pałacu w Wilanowie, ul. St.K. Potockiego 10/16.

Pierwsze w tym roku spotkanie z cyklu "Zmysły Sztuki" zapowiada się ciekawie, bo nasi goście z pewnością będą mieli wiele do powiedzenia o sztuce i inspiracji. Przy udziale kuratora projektu Andrzeja S. Grabowskiego, nasi bohaterowie wykreowali ciastko, którego nazwy jeszcze nie poznałam, więc wszyscy będziemy mieć niespodziankę. Smakowo ciastko skomponuje i wykona, zgodnie z tradycją naszych spotkań, mistrz cukierniczy z Królewskiej Cukierni Wilanowskiej.

Obrazy Franciszka Maśluszczaka będzie można oglądać w Cukierni do 25 marca 2012 roku w godzinach 10:00 - 18:00. 

Spotkanie tylko dla widzów dorosłych. Wstęp jest wolny.